In deze reportage presenteren wij de Haagse Vrijwillige Reddingsbrigade. Hierin laten wij u zien wat deze Reddingsbrigade in onze regio voor werkzaamheden uitvoert.
Kent u het nog van vroeger, de serie Baywatch? De mannen en vrouwen in de strakke rode zwemkleding die iedere keer weer in slow motion rennend over het strand de zee in doken om mensen uit zee te redden? Al sinds 1915 heeft Den Haag ook zulke stoere mannen
en vrouwen die over u waken als u of uw kleine koter lekker in de zee aan het zwemmen is. Toen nog onder de naam ‘Haagsche Vrijwillige Brigade tot Redding van Drenkelingen’. Inmiddels luisteren zij naar de naam van ‘Haagse Vrijwillige Reddingsbrigade’.
Elke zomer in het weekend en gedurende de schoolvakanties doordeweeks in de maanden juni, juli en augustus waken zij over het strand van Kijkduin vanaf de Machiel Vrijenhoeklaan tot en met het Zwarte Pad bij Scheveningen. Vanaf de jonge jaren plaatsten
de ‘redders’ hun tenten op het strand van waaruit zij met primitieve middelen hun reddingen verrichtten. De nadruk lag nog voornamelijk op het sociale aspect: gezellig op het strand met gezin, vrienden en kennissen en nog zinvol bezig zijn ook.
In de huidige setting worden zij financieel bijgestaan door de gemeente Den Haag, donateurs, het bedrijfsleven en andere instellingen. Maar het uitgangspunt blijft dat de HVRB de vrijwilligers en de kennis levert en dat het materiaal extern wordt gefinancierd. Deze
externe financiering komt uit de hoek van de veiligheidsregio Haaglanden. Die onder andere voertuigen, portofoons, strandposten en vaartuigen levert.
Tegenwoordig doen de mannen en vrouwen van de Haagse Vrijwillige ReddingsBrigade veel meer dan alleen ‘sociaal, gezellig op het strand zijn’. Hun primaire taak is het voorkomen van de verdrinkingsdood. Dit klink vrij heftig maar komt erop neer dan zij
in nood zijnde mensen in zee redden. Daarnaast houden zij zich bezig met de hulpverlening aan in nood verkerende watersporters en het verlenen van EHBO. Zonodig wordt samengewerkt met of doorverwezen naar andere instanties op het strand. Naast de meeste
strandposten is een opvangplek ingericht voor zoekgeraakte kinderen. Een grote oranje strandpost valt goed op en is daarom de ideale plek voor hereniging. Kinderen die op het strand zonder ouders worden aangetroffen worden hier opgevangen door vriendelijke
mensen in een kindvriendelijke omgeving. Ook kunnen ouders van zoekgeraakte kinderen hun kind hier als vermist opgeven.
Alle werkzaamheden worden onder leiding van een postcommandant verricht. Een professionele organisatie, deskundige opleidingen en betrouwbaar (reddings)materiaal zijn van levensbelang voor de strandwachten. Naast het voorkomen van de verdrinkingsdood
heeft de HVRB als taak te zorgen voor de veiligheid op de stranden. Het bewakingsgebied begint aan de Machiel Vrijenhoeklaan bij Kijkduin en eindigd bij het Zwarte pad vlak tegen Wassenaar aan. Op dit hele strand staan vijf bewakingsposten. Deze bewakingsposten
zijn van eind mei tot begin september allemaal ieder weekend operationeel. Doordeweeks zijn alleen de hoofdposten open: post 2 op het Zuiderstrand (Deltaplein) en post 4 op het Noorderstrand, nabij de Keizerstraat. De Centrale Post, vanuit waar alle
communicatie wordt verzorgd, bevindt zich in het clubhuis aan de Duinstraat.
Iedere bewakingspost beschikt over een eigen terreinvoertuig en één of meerdere vaartuigen zoals een boot of RWC (Rescue Water Craft), beter bekend als een waterscooter. Op iedere bewakingspost doen 6 tot 16
strandwachten per dag dienst. Zij beschikken over een persoonlijke stranduitrusting. Deze bestaat uit het herkenbare strandtenue, een redvest, een redklos, en een beademingsmasker. Naast de strandwachten die herkenbaar zijn aan de geel/rode kleding,
lopen er ook dames en heren rond die een grijze polo dragen. Zij zijn nog in opleiding voor lifeguard. In hun eerste seizoen krijgen zijn ’s avonds de opleiding en lopen in het weekend stage bij een van de bewakingsposten. In het eerste weekend van september
volgt dan het examen Junior Lifeguard niveau 2. Met dit diploma krijgen de dames en heren hun gele polo en zijn zij competent om de bewakingstaak uit te voeren en het doen van eenvoudige reddingshandelingen.
Naar mate hij of zij verder wil in het vak kunnen aanvullende opleidingen gedaan worden. Een lifeguard die volledig inzetbaar is en over alle diploma’s beschikt is minimaal vijf jaar bezig. Hij of zij is dan operationeel leidinggevende en is chauffeur op het hulpverleningsvoertuig en schipper/piloot op de reddingsboot en waterscooter.
Video: Ruben van Essen, Foto’s: Dejan Jeremic
Net nadat de strandwachten in dienst zijn gekomen, komt er een bericht over de portofoon dat er twee drenkelingen zijn gesignaleerd tussen golfbreker 42 en de pier. Gezien de leden van post 5 al onderweg zijn, wordt er ondersteuning gevraagd van post 4. Na enkele honderden meters over het strand gerend te hebben, gaat elke lifeguard zijn en haar eigen gang. Het lijkt een complete chaos maar al snel is duidelijk dat iedereen zijn eigen taak heeft. Zo wordt er direct gecommuniceerd met de meldkamer en worden er brancards klaargemaakt voor de drenkelingen.
De eerste drenkeling die aan wal komt is dronken. Zij wordt zo snel mogelijk overgedragen aan de politie. De tweede drenkeling is er slechter aan toe. Buiten adem en nauwelijks in staat om op eigen benen te staan wordt zij ondersteund naar de auto. Hier wordt gewacht op een aanrijdende ambulance. Als duidelijk is dat iedereen uit het water is en de zaken op orde zijn, komt over de portofoon het bericht ‘einde oefening’.
En zoals na iedere oefening wordt er op de post geëvalueerd over hetgeen wat er heeft plaatsgevonden: Hoe ging de communicatie, hoe was de redding, en hoe de strandwachten het zelf ervaren hebben.
Daarna wordt er aangevangen met de rijdende patrouille. Tijdens deze patrouille wordt er gelet op afwijkende situaties op het strand en in de zee. Groepen mensen, jonge en oude zwemmers worden in de gaten gehouden, maar ook zeker de jonge badgasten die over het strand rennen en zich niet bewust zijn van het gevaar van een rijdende auto, worden nauwlettend in de gaten gehouden door de chauffeur van de auto.
Nog voordat de gehele ronde is gereden en er gekeerd kan worden bij het Noordelijk Havenhoofd worden de strandwachten aangesproken door een Duitse toerist die zijn twee kinderen kwijt is. Kalm en beheerst wordt het signalement van de twee kinderen opgenomen, evenals specifieke vragen zoals hoe lang het geleden is dat de kinderen gezien zijn.
Hierna worden telefoonnummers uitgewisseld. De ouders worden met klem gevraagd de reddingsbrigade op de hoogte te stellen als kinderen zijn teruggevonden, zodat de strandwachten niet meer onnodig verder zoeken als de vermiste kinderen gevonden zijn. Enkele minuten nadat de lifeguards zijn begonnen met zoeken komt de melding van de Centrale Post dat de kinderen in goede gezondheid zijn aangetroffen door de ouders.
Rond twee uur in de middag wordt de lopende patrouille opgestart. Deze lopende patrouille is makkelijker voor het publiek om aan te spreken omdat er geen barrière in de vorm van een auto tussen zit. Nadeel is alleen dat je lang niet zo snel ter plaatse bent als wanneer je in een auto over het strand rijdt. Tijdens de lopende patrouille worden op dezelfde dingen gelet als tijdens de rijdende patrouille.
Vlak nadat de patrouille onder de pier is gelopen komt er over de portofoon een melding binnen dat er bij Paviljoen Day by Day iemand gewond is geraakt. Door de sterkte wind deze dag, is een parasol gegrepen door de wind. Bij het neerkomen is de punt van de parasol op het hoofd van het slachtoffer terecht gekomen.
De lifeguards zijn dichtbij en besluiten ondersteuning te leveren aan de eenheid die al onderweg is. Ter plaatse blijken ook al agenten van het kustdetachement (strandpolitie) aanwezig
te zijn alsmede de rijdende patrouille van een andere post. Deze zijn al begonnen met het verlenen van eerste hulp. De werkzaamheden blijven bij deze beperkt tot ondersteuning zoals de communicatie met de meldkamer en het omhoog houden van een laken.
Nadat de ambulanceverpleegkundige het slachtoffer heeft onderzocht is besloten om haar zelfstandig naar een huisartsenpost te laten gaan om de wond te laten hechten.
In de Centrale Post van de HVRB wordt alle communicatie geregeld. Alle oproepen door middel van portofoon en mobilofoon worden vanuit hier aangenomen en beantwoord. Indien er een ambulance, de politie of en andere dienst nodig is wordt dat vanuit hier geregeld.
’s Morgens worden verschillende diensten zoals de Kustwacht en de meldkamer van de brandweer geïnformeerd over de aanwezigheid van de reddingsbrigade, zodat deze een eventuele melding kunnen doorzetten zodat de redding sneller nabij is.
Tijdens de laatste patrouilleronde over het strand meldt zich wederom een Duitse vader die zijn kind kwijt is. Na hem ondervraagd te hebben blijkt Semmie van wandelen te houden. Daarom wordt niet direct alarm geslagen maar wordt eerst kalm het strand afgezocht naar hem.
Niet heel veel later wordt Semmie enkele tientallen meters van plek waar vandaan hij verdwenen is, aangetroffen. Hij wordt gerustgesteld door een Duitssprekende lifeguard en gevraagd om plaats te nemen in de auto, zodat hij naar zijn vader gebracht kan worden. Na tussenkomst van de Centrale Post wordt Semmie afgegeven bij zijn vader nabij het Beachstadion tegen het Noordelijk Havenhoofd aan. Beiden zijn opgelucht om elkaar weer te zien.
